HORTITERAPIA - OGRODY ZDROWIA

Medicus curat, natura sanat.

Lekarz leczy, natura uzdrawia.

Hipokrates

   Kto z nas nie lubi wypadów na łono natury, nie lubi patrzeć jak kwitną kwiaty i krzewy, napawać się ich zapachem, podziwiać piękne kolory, niecodzienne gatunki? Bezspornie większość z nas te okoliczności cieszą, dają pozytywne odczucia i energię. A może nawet leczą ? Z pewnością  tak bo nawet medycyna tradycyjna zaczęła doceniać to co dają człowiekowi rośliny ogrodowe  i obcowanie z naturą  opracowując terapię w ogrodzie - hortiterapię.

   Hortiterapia  jest formą terapii uzupełniającej, wspomagającej leczenie , wykorzystuje zajęcia w ogrodzie i przebywanie wśród roślin w celu poprawy  zdrowia fizycznego i psychicznego człowieka, a także stosunków międzyludzkich. Pomaga ludziom w powrocie do zdrowia ale z dużym powodzeniem może być stosowana również u ludzi uważających się za w pełni zdrowych celem poprawienia ich kondycji i jakości życia.

   Ogrodnicze zajęcia terapeutyczne koncentrują się na aktywnej pracy z roślinami - hortiterapia czynna ( bezpośredni kontakt z roślinami, siew, sadzenie, prace pielęgnacyjne, zbieranie owoców, obserwowanie zmian wegetacyjnych, poznawanie przez dotyk, aktywność fizyczna, kompozycje roślinne w pracy artystycznej ) oraz na biernym korzystaniu z ogrodu (spacer, przebywanie w ogrodzie, doznania sensoryczne, widok ogrodu, upajanie się wspaniałym aromatem ziół i kwiatów oraz wsłuchiwanie się w odprężające dźwięki ogrodu ).

Realizowane programy w siedlisku można podzielić na różne grupy:

·  terapeutyczne - skoncentrowane na leczeniu chorób psychicznych i fizycznych oraz urazów powypadkowych,

·  społeczne – poprawiające umiejętności komunikacyjne uczestników . współpraca ,   nawiązywanie kontaktów.

·  resocjalizacyjne - umożliwiające włączanie do społeczności,

·  dydaktyczne - podnoszące kwalifikacje zawodowe uczestników, zwiększające ich możliwości zdobycia zatrudnienia.

   Terapia w otoczeniu roślin a przede wszystkich w dobrze skomponowanym ogrodzie terapeutycznym  stymuluje ośrodkowy układ nerwowy, pobudza rozwój narządów zmysłu, zwiększa sprawność i koordynację ruchową, obniża poziom stresu, napięcia i agresji, poprawia samopoczucie, działa relaksująco i odprężająco, podnosi poczucie własnej wartości i pewności siebie, uczy samodzielności, poprawia pamięć , koncentrację i pobudza kreatywność, zwiększa zdolność do szczegółowej obserwacji otoczenia, wywołuje zaciekawienie i rozbudza chęci do działania, buduje wzajemne zaufanie , pomaga w tworzeniu więzi międzyludzkich.

   W hortiterapii koncentrujemy się na poprawie funkcjonowania narządów ruchu, funkcjonowania poznawczego, emocjonalnego, społecznego najczęściej poprzez zajęcia mające charakter grupowy i polegające na uprawie i pielęgnacji roślin, pokonywaniu ścieżki rehabilitacyjnej , sensorycznej , ćwiczeniach koordynacji wzrokowo-ruchowej, zmodyfikowanej terapii manualnej, treningu wysiłkowym, treningu z torem przeszkód, na warsztatach florystycznych w połączeniu z muzykoterapię czytaniem książek i modlitwą .

   Na zakończenie turnusów rehabilitacyjnych odbywają się  warsztaty florystyczne, doskonalące zdolności manualne, w tym ćwiczące precyzyjny chwyt. Podczas warsztatów pacjenci  wykonują sezonowe kompozycje, kolaże i bukiety, wykorzystując przy tym bogaty materiał rośliny zebrany własnoręcznie podczas zajęć w terenie (m.in. kwiaty, liście, gałązki, owoce, nasiona, płatki).Uczestniczący  w warsztatach florystycznych goście , podczas których mogą nauczyć się układania kwiatów, podnoszą równocześnie swoje kwalifikacje zawodowe .

   Piękno ogrodu terapeutycznego, różnorodność roślin, bogactwo kolorów, kształtów i zapachów, obecność owadów i ptaków, to wszystko przyciąga uwagę gości warsztatów terapeutycznych, pozwala im zapomnieć o chorobach , bólu i własnej niepełnosprawności – zbliżyć się do życia i poczuć je całym sobą. Goście korzystający z hortiterapii stają  sprawniejsi ruchowo, wzbogaceni o nową wiedzę na temat roślin, ogrodu i prac ogrodniczych,

    Podczas zajęć uczestnicy  komponują ogródki sezonowe i ziołowe (mięta, melisa, oregano, szałwia), przygotowują sadzonki i  sadzą różne rośliny ozdobne. Każdy uczestnik sadzi własne „drzewko szczęścia”, zabiera je do domu i dalej pielęgnuje kontynuując rozpoczęta terapię w siedlisku.       

ZASTOSOWANIE: 

CHOROBY

Hortiterapia doskonale sprawdza się we wspomaganiu leczenia niektórych chorób:

Mózgowe porażenie dziecięce i inne choroby neurologiczne i nerwowo-mięśniowe

Autyzm i zaburzenia podobne

Zespół Downa

Upośledzenie umysłowe ( lekkie i umiarkowane )

Choroba Alzheimera

Demencja

Depresja, zaburzenia emocjonalne i wykluczenie społecznie

Uszkodzenie wzroku

Fizyczna niepełnosprawność

Burnout

A ponad to:

- różnego typu depresji i chorób psychicznych ( ale nie w fazie ostrej ),

- zespołu stresu pourazowego,

- syndromu wyczerpania walką u żołnierzy powracających z misji,

- terapii uzależnień,

- zespołami otępiennymi w wieku podeszłym (choroba Alzheimera, Parkinsona),

- nowotworami i terapią nowotworową,

- ludzi z rozstrojem nerwowym, przemęczonym, mającym trudności ze skupieniem się, nauką i pracą,

- w resocjalizacji młodzieży i więźniów.

POBUDZANIE  ZMYSŁÓW

Ogród do hortiterapii daje wiele możliwości pobudzania zmysłów, kreatywności i umiejętności korzystających z niego uczestników, jednocześnie umożliwia integrację z innymi osobami lub doskonały wypoczynek w cichych zakątkach.

Kontakt z otaczającą nas przyrodą możliwy jest dzięki receptorom zmysłu. Odbierają one sygnały słuchowe, dotykowe, węchowe, wzrokowe oraz smakowe. Nasze funkcjonowanie opiera się przede wszystkim na odbiorze wrażeń wzrokowych oraz słuchowych. Niezaprzeczalnym zatem atutem działań hortiterapeutycznych jest tworzenie  ogrodów sensorycznych, które bazują na odpowiednio dobranej florze i elementach wyposażenia ogrodu. Nasze ogrody zaprojektowane są w taki sposób, aby zapewnić doznania  nie tylko poprzez wzrok i słuch, ale by pobudzać do działania również zmysł węchu, smaku oraz dotyku. Przeplatające się kolory, szelest oraz delikatna nuta aromatu w powietrzu zapoczątkowują atrakcyjną grę zmysłów.

Działanie na wzrok: kolory wywołują emocje oraz uczucia, a jasne barwy oraz mocne kontrasty kolorystyczne są najlepiej zauważalne przez osoby słabo widzące. Rośliny są nasadzone w dużych, barwnych grupach, wyróżniają  się jaskrawymi kolorami kwiatów oraz wyraźnie odznaczają  na tle zielonych liści i trawników. Propozycji roślinnych jest bardzo wiele. Niezwykle atrakcyjne są rośliny wabiące motyle i ptaki, które stanowią uroczy element ogrodowej scenerii.

Działanie na słuch: równie ważnym zmysłem pozwalającym na orientacje w przestrzeni jak wzrok jest słuch. Wiele źródeł dźwięków można zidentyfikować nie widząc ich ale ulegając ich odprężającemu działaniu. Bogatym doświadczeniem duchowym będzie wsłuchanie się w cichą "mowę roślin". Na ogrodową muzykę składa się przede wszystkim szelest liści, szmer falujących traw na wietrze oraz grzechotanie owoców.

Działanie na węch: odpowiednie zapachy sprzyjają wyciszeniu oraz redukcji stresu, a niektóre posiadają właściwości lecznicze. W naszych ogrodach akcenty zapachowe rozmieszczane są równomiernie w całej przestrzeni ogrodu,  nie ma w nich kumulacji silnego zapachu w jednym miejscu. Dopełnieniem są zaciszne miejsca przeznaczone do odpoczynku dla użytkowników ogrodu przez cały sezon. Zapachową aurę ogrodu wzbogacają  zioła i przyprawy uwalniające pikantny aromat.

Działanie na dotyk: najważniejszym aspektem zmysłu dotyku jest kontrast. W naszych ogrodach zestawiamy ze sobą jak najwięcej powierzchni oraz faktur. Szorstka, chropowata lub gładka kora drzew, ryflowane deski siedzisk kontrastują z miękkim mchem, a zróżnicowane kształtem i ciężarem kamienie, skórzaste lub suche liście roślin z puszystymi kwiatostanami traw lub kulistymi owocami na krzewach, to tylko niektóre przykłady, które mogą zapewnić zróżnicowane doznania dotykowe.

Działanie na smak: uprawa jadalnych warzyw i owoców w ogrodzie sensorycznym znacznie podnosi jego atrakcyjność. Owoce malin, poziomki,  porzeczki, truskawki, wiśnie  i inne dostarczają wiele smakowych przyjemności. Sałatę, marchew lub ogórki z ogrodu wykorzystujemy do posiłków, a wiele ozdobnych kwiatów jak nasturcja, stokrotka, fasola, dynia, nagietek lub fiołek nadają się zarówno do jedzenia jak i dekorowania potraw.

Dzięki ogrodom sensorycznym możliwe jest poznawanie świata zmysłami. 

RODZAJE OGRODÓW:

OGRÓD SENSORYCZNY - GRA ZMYSŁÓW

Kontakt z otaczającą nas przyrodą ogrodu możliwy jest dzięki receptorom zmysłu. Odbierają one sygnały słuchowe, dotykowe, węchowe, wzrokowe oraz smakowe. Nasze funkcjonowanie opiera się przede wszystkim na odbiorze wrażeń wzrokowych oraz słuchowych. Niezaprzeczalnym zatem atutem działań hortiterapeutycznych są warsztaty w ogrodach sensorycznych, które bazują na odpowiednio dobranej florze i elementach wyposażenia ogrodu. Nasz ogród zaprojektowany jest w taki sposób, aby zapewnić orientację w ogrodzie nie tylko poprzez wzrok i słuch, ale by pobudzać do działania również zmysł węchu, smaku oraz dotyku. Przeplatające się kolory, szelest oraz delikatna nuta aromatu w powietrzu zapoczątkowują atrakcyjną grę zmysłów.

OGRÓD ZAPACHU

Zapach ma niezwykłą moc wywoływania nastroju i budowania sielankowej atmosfery. Wspomaga wyzwalanie pogodnych emocji, radości, optymizmu i pozytywnego myślenia. Jest składową języka zmysłów, którym przemawia do ludzi natura. Wrażenia zapachowe identyfikują przedmioty, przywołują wspomnienia i pozwalają utrwalić teraźniejszość. W ogrodzie zapachowym pachnie wszystko - począwszy od kwiatów, łodyg, liści po korzenie, owoce i nasiona. Niektóre zapachy mogą być nieprzyjemne lub duszące, ale w planowaniu ogrodu skupić się należy na tych roślinach, które wydzielają przyjemną woń i aromat. Na względzie należy mieć własne upodobania zapachowe zależne od danej osobowości.

Ważnym aspektem jest utrzymanie tego ogrodu w chłodnej, szaro miętowej kolorystyce, aby osłabić percepcję wzrokową, a wzmocnić działanie węchu. Dodatkowym zabiegiem zatrzymującym zapach roślin jest przedzielanie ogrodu wyższymi neutralnymi roślinami tak aby umożliwić spacery wśród poszczególnych sektorów zapachowych. Wzbogaceniem przestrzeni ogrodowej są z pewnością elementy małej architektury jak ławki z pergolą, stoliczki kawowe, sprawdzające się świetnie jako miejsca do refleksji.

Najintensywniej i w kolejności pachną kwiaty barwy białej, w bladych tonacjach różu, lila różowe, jasnożółte, złote i purpurowe. Nie jest to przypadkowe. Dla zachowania równowagi w przyrodzie, natura obdarzyła zapachem kwiaty niepozorne i nie wabiące kolorystyką, które najczęściej rozwijają się w cieniu, na wieczór bądź przez noc. Intensywna woń ma być rekompensatą mało widocznej barwy.

Dobrze skomponowany bukiet zapachowy w ogrodzie jest jak perfum. Niektóre z kwiatów wydzielają woń za dnia, inne intensywniej nocą. Znaczenie ma również pora dzienna oraz temperatura powietrza. Zapach roślin po deszczu różni się od wonności unoszącej się w parnym powietrzu przed burzą. Wzbogaceniem wariacji nut zapachowych jest bliska obecność ogrodu ziołowego.

OGRÓD ZIOŁOWY

Zioła swoją historią sięgają kilku tysięcy lat wstecz. W czasach przed narodzeniem Chrystusa ludzie, aby przeżyć zbierali rośliny z lasów oraz łąk, przygotowując z nich pożywienie lub nalewki. Powszechnym wówczas było przyprawianie potraw oraz sporządzanie leków. Początkowo dzięki intuicji, a później poprzez zdobywaną wiedzę przekonano się o ich uzdrawiającej mocy oraz nauczono się rozróżniać poszczególne gatunki ziół i odpowiednio stosować siły pozyskiwane z natury. Miało to wielkie znaczenie dla przeżycia ciężkich chorób oraz uszkodzeń ciała.

W najdawniejszych czasach przyprawy oraz zioła pozyskiwane były jedynie w stanie dzikim. W starożytności zaczęto zakładać ogródki ziołowe, aby czerpać z natury to, co najlepsze. Ziołolecznictwo rozwinęło się szczególnie w średniowieczu. W licznie powstających klasztorach, przestrzeń wirydarzy wypełniały zioła oraz przyprawy pielęgnowane przez mnichów. Gdy w XV wieku wynaleziono druk, mnisi spisywali i poszerzali swoje umiejętności komponując lecznicze eliksiry potęgujące tajemnicze wartości ziół. Gdy wiedza o roślinach zielarskich rozpowszechniła się po całej Europie zaczęto dostrzegać również walory ozdobne, zapachowe oraz kolorystyczne w komponowaniu ogrodów przyprawowo-leczniczych.

Współcześnie w przeważającej mierze projektuje się ogrody dekoracyjne o funkcji użytkowej. Zioła uprawiane są amatorsko na niewielką skalę. A szkoda - ponieważ przynoszą wiele zdrowotnych i smakowych korzyści!

ŚCIEŻKA SENSOORYCZNA

Ścieżka sensoryczna pełna kwiatów, krzewów i drzew, zbiorników wodnych oraz odgłosów natury, obok wyostrzania zmysłów, motywuje ciężko zaburzonych gości  poruszających się np. na wózku do zmiany pozycji ciała - chęć zobaczenia i dotknięcia liścia, poczucia zapachu kwiatu staje się tak silna, że kieruje głowę, tułów i rękę w upragnioną stronę. Niezwykłym motywatorem dla dzieci okazuje się roślina czułek wstydliwy, której cechą charakterystyczną jest zamykanie i opuszczanie liści pod wpływem dotyku. Dzieci  chcąc „zamknąć” roślinę, muszą  najpierw wyprostować rękę, a następnie delikatnie i z wyczuciem dotknąć ją jednym palcem - efekt jest natychmiastowy. Kontakt z mimozą daje dzieciom bardzo dużo radości oraz wzmacnia ich poczucie sprawczości i podnosi samoocenę. Podobne reakcje u dzieci  i duże zainteresowanie wywołują  też inne rośliny reagujące  na dotyk, np. posiadające mechanizmy wystrzeliwania nasion przy dotknięciu nasienników.

Ścieżka wokół stawu z elementem kamiennej kaskady wodnej oraz ze względu na zróżnicowanie terenu - zmienne podłoże (piasek, żwir płukany, kora, ziemia, schody, drewniane deski, trawa ), teren pochyły (łukowaty mostek), naturalne przeszkody (kamienie, korzenie), towarzyszące elementy natury (wiatr, słońce, przelatujące owady) oraz piękne otoczenie, jest wykorzystywana jako ścieżka rehabilitacyjna. Cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem gości i stanowi dla niektórych duże wyzwanie, silnie motywując do jak najlepszego i najszybszego chodu celem pokonania dystansu. Ścieżce towarzyszy kilka miejsc przystankowych: punkt obserwacji owadów (np. ważek), punkt akustyczny (szum sitowia, rechot żab, plusk i szmer wody) oraz punkt widokowy na ryby oraz budki lęgowe ptactwa wodnego zlokalizowane na małej naturalnej wysepce lub pływającej na tratwie. 

OGRÓD RELAKSACYJNY ZE STAWEM

Istotnym elementem ogrodu projekt kilku wygodnych leżaków nad stawem , z których  jednocześnie może korzystać kilka osób. Znajduję się on w otoczeniu szeleszczących ozdobnych  traw, trzcin na stawie i szumiącego lasu przy dodatkowym akompaniamencie świerszczy. Atmosfera jest uspokajająca i kojąca.

W innej części ogrodu zostało zaprojektowane romantyczne siedzisko, schowane w zaciszu zagajnika brzozowego. Do tego miejsca wiedzie ścieżka prowadząca przez kwitnące rabaty z rustykalnymi roślinami, które zostały dobrana tak by spacer wśród nich przypominał przechadzkę po skraju lasu.

Na rabatach i w donicach zastosowano w większości niewymagające szczególnej opieki gatunki roślin. Ponadto donice w ogrodzie umożliwia wymianę roślin w razie potrzeby, bez większej ingerencji w kompozycje roślinne.

Przy budynku mieszkalnym znajduje  taras wyposażony w meble, z myślą o wspólnym spożywaniu posiłków o wypoczynku.

Całość założenia utrzymana jest w spokojnej kolorystyce, wypełnionej zielenią roślinności.

RUSTYKALNY OGRÓD EKOLOGICZNY

Ogród  zawiera propozycję różnorodnej nawierzchni, małej architektury oraz roślinności. Teren został podzielony na płynnie przechodzące strefy, od jadalniano-wypoczynkowej, reprezentatywnej do uprawnej. Wszystkie wykorzystane tu elementy komponują się ze sobą tworząc ogród ekologiczny z rustykalnymi  akcentami. Zastosowane rozwiązania umożliwiają uprawę roślin bez konieczności używania chemicznych środków. Ponadto ogród jest przyjazny dla zwierzą szukających schronienia, a roślinność na rabatach uzupełnia całość nadając całości uroku.

Zaproponowana roślinność na grządkach została dobrana pod kątem pozytywnego oddziaływania na siebie nawzajem: cebula - marchew, dynia - fasola i kukurydza, pomidor - pietruszka, słonecznik - ogórek, truskawka - czosnek, ziemniaki - fasola. Ogród zawiera takie elementy jak kompostownik, pojemnik na wodę opadową, pojemnik na  gnojówkę dzięki czemu możliwe jest stosowanie naturalnych nawozów oraz oszczędne wykorzystywanie wody. Oszczędności wody sprzyja również zastosowanie ściółkowania rabat - woda nie paruje z gleby zbyt szybko. Jeden z zagonów został poświęcony dla pokrzyw, natomiast wśród roślin ozdobnych na rabacie znajdują się: skrzyp polny, wrotycz, paprocie oraz rumianek. Wszystkie te rośliny świetnie nadają się do wykorzystania przy sporządzaniu gnojówek i wykorzystania ich w celach uprawnych.

W ogrodzie zastosowano elementy małej architektury - domki dla owadów zapewniające schronienie pszczołom, biedronkom, trzmielom, skorkom oraz wielu innym, pożytecznym dla ogrodu. Ponadto wśród drzew owocowych gdzie schronienie i pożywienie znajdą ptaki została uwzględniona budka dla ptaków. W ogrodzie pojawia się wiele innych miejsc z których mogą skorzystać zwierzęta - kamienna kaskada przy stawie  to schronienie dla płazów i gadów, drzewa i krzewy  to miejsce gdzie gniazdują i szukają pożywienia ptaki, a wśród kwitnących roślin na rabatach pojawią się owady i motyle.

Roślinność na rabatach charakteryzuje się różnorodnym terminem kwitnienia poszczególnych gatunków, dlatego rabaty będą ozdobą ogrodu przez cały sezon. Ponadto poza gatunkami które mogą być wykorzystane do tworzenia gnojówek, pojawiają się rośliny typowo ozdobne. Funkie, paprocie i berberys współgrają z rustykalnymi rudbekiami, jeżówką a nawet rumiankiem.

Ogród ekologiczny zachęca do korzystania z jego dóbr jakimi są plony warzyw i owoców, piękno roślin na rabatach oraz odwiedzających ogród zwierząt, umożliwia wypoczynek w tętniącym życiem zakątku, ale jednocześnie uczy i zwraca uwagę na przestrzeganie prawidłowych praktyk ekologicznych ponad to nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych dzięki jego naturalnemu charakterowi.

OGRÓD DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI UMYSŁOWYMI I PSYCHICZNYMI TYPU: DEPRESJE, CHOROBA ALZHEIMERA, BURNOUT (WYPALENIE ZAWODOWE)

Rośliny w nim zostały tak skomponowane, żeby cały czas coś kwitło i pachniało. Kolorystycznie jest utrzymany w łagodnych tonacjach, aby wprowadzać nastrój odprężenia i harmonii. Jest tam miejsce do przeprowadzenia terapii grupowych, umiejscowione pod  drzewami, żeby zapewnić cień w dni słoneczne. Wszystkie ławki zaopatrzone są w oparcia, co umożliwia wygodne siedzenie i relaks. Po jednej stronie znajduje się miejsce do grillowania., po drugiej umieszczono rabatę do treningu hortiterapuetycznego. Na środku przewidziano ozdobne poidełko dla ptaków. Zaprojektowano rośliny odporne na choroby i łatwe w obsłudze. Zastosowanie roślin cebulowych uatrakcyjnia rabaty już od końca marca. Dodatkowym atutem są kwitnące drzewa i krzewy, które otaczają ogród ze wszystkich stron. Do ogrodu wchodzi się przez ozdobną furtkę boczną, która daje poczucie intymności. Ogród ten to miejsce gdzie można przebywać z terapeutą lub w samotności - dla osób z wysokim poziomem depresji oraz miejsce  do zajęć terapeutycznych w grupie - dla osób z mniejszym poziomem depresji.

Głównym celem projektu tego ogrodu jest tworzenie odpowiedniej  przestrzeni i dostarczenie miejsca  na zajęcia terapeutyczne dla jak najszerszej gamy użytkowników, np. dla osób z zaburzeniami umysłowymi i psychicznymi typu: choroba Alzheimera, Depresja, Burnout (wypalenie zawodowe). Dla każdej z tych grup zostały odpowiednio zaadaptowane specjalne rozwiązania:

Choroba Alzheimera: ścieżki  z poręczą wraz z niemonotonnymi elementami łatwymi do rozpoznania, często usytuowane ławki oraz rośliny stymulujące zmysły.

Burnout: miejsca na zajęcia zespołowe - teoretyczne i praktyczne oraz małe intymne miejsca na rozmowy indywidualne.

Cały ogród jest podporządkowany charakterystykom, które według badań, są niezbędne dla terapeutycznych miejsc zielonych: poczucie bezpieczeństwa, odwołania do kultury lokalnej oraz szeroka gama rozwiązań pozwalających na zaspokojenie potrzeb określonych użytkowników ogrodu.

SMAKOWITY OGRÓD JADALNY

Ogród jadalny  dzięki swojemu  naturalnemu charakterowi i poprzez prowadzone w nich praktyki terapeutyczne zachęca  do korzystania z jego dóbr jakimi są plony warzyw i owoców, jadalne kwiaty i nasiona, wprowadza  nawyki zdrowego odżywiania się.

Ważnym aspektem pojawiającym się w tym ogrodzie jest uprawa roślin i możliwość wykorzystania w gospodarstwie domowym zebranych plonów. Poza warzywami i owocami na grządce, oraz owocami w sadzie, na rabacie przy domu zastosowana została rabata z ziołami, które doskonale nadają się do wykorzystania jako przyprawy w kuchni.

OGRÓD DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Fizyczna niepełnosprawność pokonujemy w naszych ogrodach dzięki odpowiednio szerokim ścieżkom dla osób na wózkach, podwyższone rabaty , stoły do terapii zajęciowej (sianie, przesadzanie, pikowanie sadzonek, itp.), drzewa i krzewy owocowe na trejażach, ławki. Zajęcia z sadzenia i pielęgnacji roślin rozwijają zdolności manualne uczestników, np. aktywizując mniej sprawną rękę, poprawiając zdolność chwytania. Już same czynności przygotowawcze, jak zakładanie fartucha i rękawiczek, przynoszenie materiałów i narzędzi a później wielokrotnie powtarzające się czynności przy uprawie i pielęgnacji roślin są doskonałym sposobem rozwijania zdolności manualnych i okazją do doskonalenia samego chodu i utrzymywania równowagi. Podlewanie roślin, konewką  i wężem w plenerze, usuwanie starych , uszkodzonych fragmentów roślin, formowanie kształtów roślin ( żywopłoty ) wytwarza u uczestników warsztatów terapeutycznych  poczucie odpowiedzialności za ogród i podnosi ich samoocenę, poczucie wartości. Podlewanie jest również bardzo dobrym ćwiczeniem równowagi, np. przy zmianie pozycji ze stojącej na kucającą, czy też rotacji tułowia. Uprawa roślin na zagonach wzniesionych z szerokim obrzeżeniem umożliwia pracę w pozycji siedzącej oraz ułatwia pracę dla osób, które nie mogą się schylać.

OGRÓD ZABAW HORTI PLACE

Naturalne place zabaw to alternatywa codzienności, wypełnionej tysiącem sprzętów, ekranów, kabli. Wzbogacają one dzieci w wszystko to, co zabiera im współcześnie rozwijająca się technologia. Wymagają od użytkownika zaangażowania w proces tworzenia i nie dają gotowych rozwiązań jak katalogowe place zabaw czy gry komputerowe, które często ograniczają wyobraźnię.

Budowa naturalnych placów zabaw a w nich prostych konstrukcji szałasowych może z powodzeniem stosowana być w hortiterapii. Ogrody, place zabaw dostosowane do dzieci z różnymi dysfunkcjami, powinny przede wszystkim oddziaływać na zmysły, być bezpieczne i umożliwiać aktywne działanie. Zmieniające się w ciągu sezonu konstrukcje naturalnych placów zabaw idealnie sie do tego nadają. Wymagają one od dzieci pielęgnacji, obserwacji i dostarczają dużo radości oraz satysfakcji.